Diben goleudy yw rhybuddio llongau ar hyd yr arfordir am beryglon creigiau. Trwy ddefnyddio golau llachar, maen nhw’n gallu rhybuddio’r llongau sy’n pasio i’w cadw nhw’n ddiogel.
Sawl goleudy sydd yng Nghymru tybed?
Wel, 36 yw’r ateb cywir. Mae rhai ohonyn nhw’n dal i weithio a’r lleill wedi stopio gweithio ac wedi cael eu troi’n gartrefi neu’n dai gwyliau erbyn hyn!
Dyma’r prif oleudai ar arfordir Cymru heddiw. Ydych chi wedi clywed am rai ohonyn nhw?
Enw: Trwyn Eilian
Lleoliad: Gogledd-ddwyrain Sir Fôn
Uchder: 11 metr
Adeiladwyd: 1835
Llun: Point Lynas Lighthouse – Talsarnau Times © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
Enw: Ynysoedd y Moelrhoniaid
Lleoliad: Gogledd-orllewin Sir Fôn
Uchder: 23 metr
Adeiladwyd: 1717
Llun: The Skerries Lighthouse – geograph.org.uk – 667043 – Anonymous © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.0
Enw: Ynys Lawd
Lleoliad: Caergybi, Sir Fôn
Uchder: 28 metr
Adeiladwyd: 1809
Enw: Ynys Enlli
Lleoliad: Penrhyn Llŷn, Gwynedd
Uchder: 30 metr
Agorwyd: 1821
Llun: Lighthouse and Foghorn, Bardsey Island. – panoramio – Robert Powell © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
Enw: Ynysoedd Tudwal
Lleoliad: Penrhyn Llŷn, Gwynedd
Uchder: 10.7 metr
Agorwyd: 1877
Llun: St Tudwal’s Lighthouse – geograph-4438265-by-Rude-Health- – Rude Health © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
Enw: Pen Strwmbwl
Lleoliad: Sir Benfro
Uchder: 17 metr
Agorwyd: 1908
Enw: South Bishop
Lleoliad: Sir Benfro
Uchder: 11 metr
Agorwyd: 1839
Llun: South Bishop East – Kafuffle © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic
Enw: Y Smalls
Lleoliad: Penrhyn Marloes, Sir Benfro
Uchder: 41 metr
Agorwyd: 1861
Llun: Smalls Lighthouse – geograph.org.uk – 1767931 - PeterB © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
Enw: Ynys Sgogwm
Lleoliad: Sir Benfro
Uchder: 18 metr
Agorwyd: 1916
Llun: Skokholm Lighthouse - geograph - 1856348 - by - Bob-Jones – Bob Jones © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
Enw: Penrhyn St Ann
Lleoliad: Sir Benfro
Uchder: 13 metr
Agorwyd: 1844
Llun: Lighthouse at St Ann's Head - geograph.org.uk – 1020066 – Ruth Sharville © Wikimedia Commons o drwydded Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
Enw: Ynys Bŷr
Lleoliad: Sir Benfro
Uchder: 16 metr
Agorwyd: 1829
Enw: Y Mwmbwls
Lleoliad: Abertawe
Uchder: 17 metr
Agorwyd: 1794
Enw: Yr As Fach
Lleoliad: Marcross ger Caerdydd
Uchder: 37 metr
Agorwyd: 1832
Enw: Ynys Echni
Lleoliad: Môr Hafren
Uchder: 30 metr
Agorwyd: 1737
Llun: Flat Holm Lighthouse – Cardiff Council © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons Attribution 3.0 Unported
Enw: Dwyrain Wysg
Lleoliad: Casnewydd
Uchder: 11 metr
Agorwyd: 1821
Llun: East Usk Lighthouse at Newport Wetlands RSPB Nature Reserve – Imagesincommons © Wikimedia Commons o dan drwydded Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication
