Beth yw calon?

Beth yw calon?

Mae un peth yn gyffredin gyda phob person byw. Mae gyda ni i gyd GALON! Heb galon, fyddai neb yn gallu byw. Ond beth yw calon mewn gwirionedd?

Wel,

• Pwmp enfawr maint dwrn wedi ei chau yw’r galon.
• Cyhyr yw hi mewn gwirionedd.
• Gwaith y galon yw pwmpio gwaed o gwmpas y corff.
• Mae’n symud gwaed di-ocsigen drwy’r gwythiennau ymlaen i’r ysgyfaint i dderbyn ocsigen cyn ei bwmpio wedyn i’r arterïau.
• Gwaith yr arterïau wedyn yw symud ocsigen a maeth i feinwe’r corff trwy gario gwaed drwy’r corff.
• Mae’r galon wedi ei lleoli yn y ceudod wrth ymyl yr ysgyfaint a thu ôl asgwrn y frest.

Mae calon pawb yn curo. Ar gyfartaledd:

• Mae calon iach yn curo rhwng 60 a 100 gwaith y funud.
• Gall calon wthio rhwng 5 a 5.5 litr o waed y funud o gwmpas y gorff adeg gorffwys.
• Mae hyn gymaint â 9,000 litr o waed y dydd.
• Mae 60,000 milltir o wythiennau ac arterïau o fewn y corff.