“Awtsh” gwaeddodd Erin wrth iddi syrthio’n galed ar y ddaear, wrth geisio rhwystro’r bêl rhag mynd i gefn y rhwyd.

“Gôl,” gwaeddodd Rhids a Matt.

“Awtsh,” cwynodd Erin eto, gan rwbio’i choes.

“Beth sy’n bod?” gofynnodd Lili, gan gerdded tuag at Erin.

“Dw i wedi baglu dros rywbeth caled yn y ddaear,” eglurodd Erin.

Rhedodd y ddau fachgen a Lili at Erin.

“Bobl bach! Bocs!” meddai Erin a defnyddiodd ei dwylo i frwsio’r pridd oddi ar wyneb y peth caled oedd yn y pridd. “Hen focs! Edrychwch. Tybed beth sy tu mewn iddo?”

Ar hynny, agorodd y bocs a safodd y pedwar ffrind yn hollol lonydd, fel pedwar delw, wrth i Erin godi llond dwrn o ddarnau aur a gadael iddyn nhw lifo yn ôl i mewn i’r bocs fel rhaeadr aur.

“Aur?” gofynnodd Lili.

“Darnau arian?” gofynnodd Matt.

“Dan ni’n gyfoethog,” chwarddodd Rhids, gan brancio o gwmpas fel ebol ifanc. “Dyn ni’n gyfoethog!”

“Sh,” rhybuddiodd Erin. “Rhaid i ni fod yn dawel am hyn. Dan ni ddim isio i bawb w’bod ein bod ni wedi ffeindio rhywbeth gwerthfawr.”

“Ydy o’n werthfawr?” gofynnodd Matt. “Mae’r bocs yn fudr iawn.”

“Mae o’n fudr achos mae o wedi bod yn y pridd ers blynyddoedd ... ers degau o flynyddoedd ... ers cannoedd o flynyddoedd ella.”

“Bobl bach!” eisteddodd Matt ar y glaswellt, yn wên o glust i glust.

“Ond beth dan ni’n mynd i ’neud gyda’r darnau yma?”

“Mae gan Yncl John siop gemwaith yn y dref. Rhaid i ni fynd i ofyn iddo fo,” awgrymodd Erin.

“Ond …?” dechreuodd Rhids.

“Dim ‘Ond’ Rhids! Rhaid i ni fynd at Yncl John rŵan. A rhaid i ni beidio deud wrth neb arall! Yna, os ydy’r darnau’n werthfawr, gallwn ni ddefnyddio’r arian i brynu anrhegion i’r teulu a ffrindiau – i roi syrpreis iddyn nhw.”

“Prynu anrhegion i’r teulu a ffrindiau?” gofynnodd Matt, fel pe bai’n methu credu ei glustiau. “Dw i’n mynd i wario’r arian arna i fy hun - hoffwn i gael tabled … a ffôn newydd... a hoffwn i gofrestru ar gwrs cic-focsio yn y gampfa ... a hoffwn i brynu strip tîm rygbi Cymru ... a hoffwn i …”
“Arhosa funud!” Stopiodd Rhids Matt ar ganol brawddeg. Dan ni ddim yn gw’bod beth ydy gwerth y rhain eto - beth am fynd i weld ‘Yncl John’?”

Ac i ffwrdd â nhw ...

Gold coins.jpg

“Na, nid aur ydyn nhw,” eglurodd Yncl John. “Efydd ydyn nhw ac, fel dach chi’n gw’bod, dydy efydd ddim mor werthfawr ag aur.”

“Ydy hynna’n wir?” gofynnodd Matt i Rhids.

“Dw i ddim yn gw’bod,” atebodd Rhids.

“Wyt ti’n ei drystio fo?” gofynnodd Matt eto.

“Dw i ddim yn siŵr,” atebodd Rhids.

“Mi wna i roi mil o bunna’ yr un i chi,” cynigiodd Yncl John.

“Faint?” gofynnodd Erin, yn methu credu ei bod hi’n mynd i gael mil o bunnau am syrthio ar hen focs ar y cae chwarae.

“Gwych!” dywedodd Lili.

“Iawn,” cytunodd y ddau fachgen gan fod y merched yn hapus a gan fod mil o bunnau’n well na dim.

“Gadewch i mi nôl y pres o’r sêff,” a cherddodd Yncl John i’r ystafell gefn.

Copper coins.jpg

“Dydy o ddim yn edrych yn llawer,” dywedodd Matt, gan ffanio’i wyneb gyda’r arian papur roedd Yncl John wedi ei roi iddo.

“Well i ti roi’r arian yn dy boced o’r golwg,” awgrymodd Lili. “Dan ni’n cerdded ar hyd y briffordd! Mae pawb yn gallu gweld yr arian yna!”

“Beth wyt ti’n mynd i ’neud efo fo?” gofynnodd Erin i Rhids.

“Dw i’n mynd i wario peth ohono fo a dw i’n mynd i roi peth yn y banc.”

“Rhoi peth yn y  banc?” ebychodd Matt. “Dw i wedi deud beth dw i’n mynd i ’neud efo fo.”

“O, rwyt ti’n hunanol!” meddai Lili. “Ti … ti …ti! Dyna’r unig berson rwyt ti’n meddwl amdano fo drwy’r amser – TI!”

“O pwy wyt ti – Miss Perffaith, ia? A beth wyt ti’n mynd i ’neud efo’r arian? Rhoi’r cyfan i  achos da?” gofynnodd Matt yn sarcastig.

“Does dim angen bod fel yna!” atebodd Lili.

“Ti ddechreuodd!” dywedodd Rhids, gan amddiffyn Matt.

“Hei, does dim angen i ti gymryd ochr Matt,” dywedodd Erin.

“Wel, rwyt ti’n cymryd ochr Lili rŵan on’d wyt ti?” gwaeddodd Matt

“Wel, os dach chi’n mynd i fod fel yna, dan ni’n mynd,” dywedodd Erin, gan afael ym mhenelin Lili a cherdded i ffwrdd â’i phen yn yr awyr. 

“Peidiwch anghofio pwy ffeindiodd yr arian yn y lle cyntaf,” gwaeddodd yn ôl dros ei hysgwydd.

Man shout-01.jpg

Y noson honno, roedd Erin a Lili’n eistedd ar y soffa yn nhŷ Lili, yn gwylio ffilm. Yn sydyn roedd curo swnllyd ar y drws ffrynt.

“Mi wna i fynd!” gwaeddodd mam Lili o’r gegin

Yna, agorodd drws yr ystafell fyw a phwy gerddodd i mewn ond Matt ... a Rhids ... a mam Lili yn eu dilyn nhw.  Tu ôl iddyn nhw roedd plismones a phlismon.

Y plismon siaradodd gyntaf.

“Lili Prothero ac Erin Williams?”

Edrychodd y ddwy’n syn ar ei gilydd.

“Ia,” atebodd y ddwy, yn bryderus.

“Dewch efo ni i’r orsaf heddlu os gwelwch yn dda. Mi wnawn ni ffonio’ch rhieni chi, Erin, a gofyn iddyn nhw ddod i gyfarfod â ni yn Swyddfa’r Heddlu. Mae John Williams, y gemydd, yno’n barod.”

“Pam? Beth sy’n bod?” gofynnodd Erin?

Policeman-01.jpg

Geirfa

Cymraeg Disgrifiad Saesneg
ar hynny yn dilyn hynny ar unwaith thereupon, consequently
llond dwrn llond – yn llawn / dwrn – llaw wedi ei chau fistful
rhaeadr dŵr yn llifo dros ryw fath o ddibyn waterfall
ella ffurf lafar “efallai” perhaps